PAROWÓZ T-3
Przeczytaj na początek artykuł o ratowaniu polskich parowozów
Akcja pod patronatem Prezydent Miasta Zielona Góra, pani Wiolety Haręźlak oraz Marszałka Województwa Lubuskiego, pani Elżbiety Polak
aaaaa
AAAAAAAAA
NA POCZATEK - OBEJRZYJMY SOBIE FILMIK
AAAAAA
PAROWÓZ T-3 był produkowany w Niemczech (Prusach) w latach poprzedzających I wojnę światową. Miał on swój odpowiednik w Polsce, oznaczany jako typ TKh1.
Jak podaje wikipedia, TKh1 to oznaczenie na Polskich Kolejach Państwowych parowozu pruskiej serii T3. Jej historia sięga roku 1882, kiedy to zaczęto dostarczać kolejom pruskim (KPEV) pierwsze parowozy tego typu. Były to typowe, małe tendrzaki do prac manewrowych i lokalnego ruchu towarowego.
W latach 1882 - 1910 wyprodukowano 1345 maszyn serii T3. Po 1918 r. polskie koleje posiadały 28 maszyn tej serii, które oznaczono jako TKh1. Były wykorzystywane przede wszystkim na Pomorzu. Po 1945 r. polskie koleje miały na stanie 20 parowozów, które znajdowały się w toruńskiej parowozowni. Wycofywane zostały z użytku w latach 50. Były one używane w dalszym ciągu na kolejach przemysłowych do lat 70.
Więcej informacji o parowozach T-3 na wikipedii
W Polsce znajduje się tylko kilka zachowanych parowozów z tej licznej niegdyś serii. Parowóz TKh1-20 stał się własnością Cukrowni Pelplin, potem przez 28 lat był pomnikiem w lokomotywowni w Suchej Beskidzkiej. W kwietniu 2014 r. został przekazany w depozyt Muzeum Lokalnemu Kolei Szprotawskiej w Zielonej Gorze i czasowo postawiony na specjalnie przygotowanym miejscu ekspozycji w Czerwieńsku (będzie tu do zakończeniu remontu). TKh1-1444 (czasem określana jako TKh1-19) stoi jako pomnik na stacji w Toruniu; TKh1-429 stanowi eksponat stacji w Rybniku. Lokomotywa oznaczona fikcyjnie TKh1-13 jest eksponatem w Muzeum Kolejnictwa w Warszawie, lecz jest tendrzakiem przemysłowym późniejszej produkcji i nie należy do serii TKh1. Oprócz pruskich kolei państwowych parowozy takiej samej konstrukcji kupowały prywatne spółki kolejowe, były one także eksportowane do Francji, Włoch, Grecji i Chin.
Na mocy porozumienia Muzeum Lokalnego Kolejki Szprotawskiej w Zielonej Górze i Muzeum Kolejnictwa w Warszawie, ów tendrzak TKh1-20, który po okresie służby na kleinbahnie na Mazurach, po 1918 roku służył w PKP, w okresie II wojny światowej znów w Niemczech a na końcu pracował w cukrowni w Pelpinie został przekazany do Zielonej Góry (kwiecień 2014 r.).
Na kolei szprotawskiej pracowały tendrzaki T-3 z rocznika 1910 z fabryki Vulcan ze Szczecina. Nasz eksponat to ten sam typ, ale o rok starszy (rocznik 1909) i z fabryki z Berlina. Póki co musi nam wystarczyć parowóz odpowiedniego typu i z odpowiedniego okresu produkcji. Nie wiemy, czy kiedykolwiek uda się nam odzyskać choćby jeden parowóz z czterech (lub pięciu), które oryginalnie prowadziły w latach 1911 - 1948 składy wagonów między Zieloną Górą a Szprotawą.
Przeczytaj artykuł o parowozach na kolei zielonogórsko - szprotawskiej (Kleinbahn Grunberg - Sprottau) a również obejrzyj ich przedwojenne i powojenne zdjęcia
aaaaa
Na terenie Polski zachowane są obecnie
cztery parowozy TKh1
- parowóz TKh1-20 z 1909 roku obecnie w Czerwieńsku
przeczytaj historię parowozu TKh1-20
obejrzyj zdjęcia tego parowozu
Jest to jedyny parowóz, który zachował się w pełnej polskiej szacie. Muzeum zielonogórskie zdobyło jednak elementy wystroju niemieckiego. Zobacz wybrane jego elementy.
- parowóz TKh1-429 z 1900 roku obecnie w Rybniku
- parowóz TKh1-1444 z 1905 roku obecnie w Toruniu
aaaaaa
PIERWSZEGO Z NICH SPROWADZILIŚMY DO MUZEUM LOKALNEGO KOLEI SZPROTAWSKIEJ W ZIELONEJ GÓRZE I TERAZ CHCEMY WYREMONTOWAĆ
Przeczytaj relację i obejrzyj zdjęcia z tej operacji http://www.kolejka.ptkraj.pl/admin/?mod=255
Ma być on czynnym (jeżdżącym) eksponatem naszego Muzeum. Remont zostanie przeprowadzony w Czerwieńsku a po nim parowóz stanie w Parku Kolei Szprotawskiej w Zielonej Górze, skąd będzie jeździł na wyprawy historyczne po województwie lubuskim i dolnośląskim.
Metryczka parowozu - eksponatu Muzeum Lokalnego Kolei Szprotawskiej w Zielonej Górze:
Oznaczenie aktualne TKh1-20
Typ lub seria parowozu T3 (KPEV)
Szerokość toru 1435 mm
Układ osi i silników C n2t
Producent parowozu Orenstein & Koppel AG, Berlin-DrewitzNumer fabryczny 3673
Rok produkcji 1909
Kocioł oryginalny
Producent Orenstein & Koppel AG, Berlin-Drewitz
Numer fabryczny 3673
Rok produkcji 1909
Kocioł obecny Dane w trakcie uzupełniania
Poprzednie oznaczenia
Kleinbahn Zajonskowo - Neumark (Zajączkowo Lubawskie - Nowe Miasto Lubawskie): brak
Kleinbahn Thorn-Mocker - Scharnau (Toruń Mokre - Czarnowo): brak
PKP-A: TKh1-3673
DRB: 89 7555 (od 1941 r.)
PKP-B: TKh1-20
Seria i numer tendra typ parowozu bez tendra
Przebieg służbyXII 1909 zakupiony przez Eisenbahnbaugesellschaft Becker & Co. Berlin dla Kleinbahn Zajonskowo-Neumark (kolej Zajączkowo Lubawskie - Nowe Miasto Lubawskie)
1919 na inwentarz PKP
IX 1939 DRB
1945 na inwentarz PKP
12 IX1951 skreślony z inwentarza i przekazany do Cukrowni Pelplin
7 II 1977 zakończenie eksploatacji
1986 po renowacji ustawiony jako pomnik w MD Sucha Beskidzka
IV 2014 przekazany Klubowi Miłośników Kolei Szprotawskiej
Miejscowość Czerwieńsk, Zielona Góra
Zdjęcia parowozu dostępne są tutaj Zapraszamy do naszej Galerii
ZAPROSZENIE
Wyremontuj z nami parowóz...
Szanowni Państwo aaaaaaa
DO ZIELONEJ GÓRY I OKOLICZNYCH MIAST WRÓCIŁ PAROWÓZ KOLEI SZPROTAWSKIEJ. aaaaa
W imieniu społeczności lokalnej regionu zielonogórsko – żagańskiego chcielibyśmy zaprosić niniejszym Państwa do dołączenia do grona osób, które swoim wkładem finansowym umożliwiły odrestaurowanie sprowadzonego w kwietniu 2014 roku do naszego regionu zabytkowego parowozu T-3 z 1909 r.
Parowóz ten jest symbolem oddolnej aktywności gospodarczej dawnych mieszkańców regionu oraz autentyczną pamiątką lokalnego dziedzictwa przemysłowego.
Wpłaty można dokonać na rachunek naszej organizacji pożytku publicznego:
Polskie Towarzystwo Krajoznawcze
Zielona Góra
Nr 42 1500 1810 1218 1004 6908 0000
z dopiskiem : PAROWÓZ
Szczegółowe informacje i kontakt osobisty: tel. 607 625 979 (Mieczysław J. Bonisławski) lub ptkraj@ptkraj.pl
ZBIÓRKA PROWADZONA JEST NA PODSTAWIE ZGODY MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO DECYZJA NR 7/2013 Z DNIA 21 SIERPNIA 2013 R.
. aaaaa
Uratujmy zabytkowy parowóz z dawnej kolei szprotawskiej i wykorzystajmy go, jako jeżdżący eksponat - pamiątkę dawnej kultury materialnej, tradycji i aktywności obywatelskiej Polaków i Niemców z Zielonej GóryAkcja odbywa się pod patronatem Prezydent Zielonej Góry, pani Wiolety Haręźlak, Marszłaek Województwa Lubuskiego, pani Elżbiety Polak a wspierają ją m. in.: PKS Zielona Góra, PKP Przewozy Regionalne, Teatr Lubuski, Filharmonia Zielonogórska, Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielonogórski Ośrodek Kultury, MZK Zielona Góra.
aaaaaa
aaaaa
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu, przed obiema Wojnami Światowymi, cztery parowozy tego typu kursowały na linii Grünberg– Sprottau. Obsługiwały one pociągi osobowe i towarowe lokalnego znaczenia, znacząco jednak przyczyniając się do rozwoju gospodarczego i społecznego regionu. Dziś miłośnicy dawnej kolejki szprotawskiej pragną przypomnieć jej losy i znaczenie. Sprowadziliśmy wiosną 2014 r. zabytkowy parowóz do naszych, związanych z koleją szprotawską i kolejnictwem, miast, aby był ozdobą i atrakcją turystyczną oraz przypominał o tradycjach regionu. Docelowo parowóz będzie eksponowany w Lokalnym Muzeum Kolei Szprotawskiej, na dawnym dworcu Grünberg Oberstadt. Okresowo będzie eksponowany w Czerwieńsku, Szprotawie, Żaganiu, Kożuchowie i Nowej Soli – tych miejscach regionu, które mają tradycje kolejarskie. Od PKP otrzymaliśmy zabytkowy parowóz, i chociaż znajdował się on ponad 500 km od Zielonej Góry, w Suchej Beskidzkiej, już go mamy u siebie, na Ziemi Lubuskiej. Teraz musimy go odnowić, odmalować, uratować od śmiercionośnej rdzy, dlatego zbieramy pieniądze na pokrycie kosztów piaskowania, malowania, szpachlowania itd..
Chcemy prosić, aby Państwo, mieszkańcy Zielonej Góry i regionu, wsparli nasze działanie !!!
aaa
PAROWÓZ PLANUJEMY ODRESTAUROWAĆ WIOSNĄ 2015 ROKU
opr. Mieczysław J. Bonisławski i Wojtek Rygulski
Serwis powstał i funkcjonuje dzięki środkom finansowym Gminy wiejskiej Zielona Góra
